Cerkiew w Augustowie

Tej drewnianej świątyni patronuje najmłodszy, ale jednocześnie jeden z najbardziej oddanych uczniów Jezusa Chrystusa. Wiekowa cerkiew pod wezwaniem św. Jana Teologa w Augustowie koło Bielska Podlaskiego szczyci się nie tylko zacnym patronem, ale i przepięknym, a przy tym rzadko spotykanym na Podlasiu, barokowym ikonostasem.

Prawosławną cerkiew parafialną we wsi Augustowo budowano w latach 1870-76, a poświęcono 26 września 1878 roku. Do jej wzniesienia użyto materiału pochodzącego z rozbiórki XVIII-wiecznej świątyni Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny Uspieńskiej z Bielska Podlaskiego. Bryła o konstrukcji wieńcowej z nawą w kształcie prostokąta i czworoboczną kruchtą, umieszczoną od zachodu, jeszcze całkiem niedawno straszyła wyblakłą i odrapaną szalówką, pomalowaną na zielono. Jednak po generalnym remoncie, możliwym dzięki wsparciu Unii Europejskiej, świątynia odzyskała dawną świetność i otrzymała nowy, błękitny kolor.

Błękit dla Bogurodzicy

Kolor prawosławnych świątyń ma charakter symboliczny. W tradycji prawosławnej błękit bądź granat (utożsamiające niebo) przeznaczone są Przenajświętszej Bogurodzicy. Natomiast kolor zielony związany jest z Duchem Świętym. Już w Bizancjum barwom przypisywano specjalnie znaczenie. Błękit kojarzył się z niebem i mistycyzmem, a zielony symbolizował życie i wieczną młodość. 

 

Barokowa perła ukryta w świątyni

Choć nie zachowały się żadne potwierdzające to dokumenty i plany, świątynia najprawdopodobniej wygląda zupełnie inaczej niż jej poprzedniczka z Bielska Podlaskiego. Zmiany dotyczyły wysokości i szerokości budynku oraz konstrukcji części ołtarzowej. Świadczy o tym chociażby wyraźne zwężenie ikonostasu. Do cerkwi w Augustowie niewątpliwie sprowadzono oryginalny barokowy ikonostas z cerkwi Uspieńskiej, co potwierdza ikona Uspienija Bogarodzicy, umieszczona na prawo od drzwi diakońskich. W tym miejscu zwykle znajduje się wizerunek patrona świątyni. Ikonostas augustowskiej cerkwi jest wyjątkowy. Spotkać na Podlasiu podobny wcale nie jest łatwo. 

 

Wieczna chwała fundatorom

Tuż obok cerkwi znajduje się cmentarz. Spacerując między starymi mogiłami, odnajdziemy nagrobki fundatorów świątyni. Byli nimi Justyn Oniśkiewicz oraz Ziniowij i Tatiana Onacikowie. O ich staraniach związanych z budową świątyni świadczą stare, ale do dziś zachowane dokumenty oraz nieśmiertelne opowieści mieszkańców Augustowa, przekazywane z pokolenia na pokolenie. 

 

Cerkiew św. Jana Teologa w Augustowie wybudowano w latach 1870-76. Powstała z materiału pochodzącego z rozbiórki świątyni z Bielska Podlaskiego. 

Wśród cmentarnych mogił otaczających świątynię znajdziemy również nagrobki jej fundatorów - Justyna Oniśkiewicza oraz państwa Onacików. 

Wewnątrz cerkwi w Augustowie można podziwiać bardzo rzadki na Podlasiu barokowy ikonostas.

 

Po remoncie świątynię przemalowano na kolor błękitny. W tradycji prawosławnej barwa ta symbolizuje niebo i jest przeznaczona Bogurodzicy.